St. Vitus kerk
Over de St. Vitus
Bussum
In het kort
​
De St. Vituskerk werd rond 1884 gebouwd als vervanging van een te klein geworden kerk op dezelfde plek. De beroemde architect Pierre Cuypers bouwde hem naar voorbeeld van de gotische Broederenkerk in Zutphen. De katholieke gemeenschap had onvoldoende geld om ook een toren te laten bouwen. 10 jaar later was de gemeenschap zó gegroeid, dat men opdracht kon geven voor de bouw van een toren. Zoon Joseph Cuypers ontwierp de toren naar voorbeeld van de kerk in Eemnes.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw kwam de St. Vitus leeg te staan; een van de eerste slachtoffers van de voortschrijdende secularisatie. De ramen werden ingegooid waardoor duiven in en uit konden vliegen. Om het verval van de kerk enigszins te beperken werd onderhoud verricht door vrijwilligers. Bijna 20 jaar stond de kerk onbenut, hoewel het gerucht gaat dat er brommer races in gehouden werken, illegaal natuurlijk. In 1988 verwoestte een brand ook nog eens het beroemde Adema-orgel en het nog resterende deel van het interieur. Het verval in een stroomversnelling.
Vele ideeën voor nieuwe bestemmingen passeerden de revue. In eerste instantie gingen de gedachten uit naar een sociale of culturele bestemming. Later werden plannen bedacht voor een meer zakelijke functie zoals een congrescentrum, winkelcentrum, repetitieruimte en opnamestudio. Echter waren de benodigde gelden voor de realisatie van deze plannen niet haalbaar.
Uiteindelijk werd in 1998 besloten dat een projectontwikkelaar de enige manier was om de kerk te behouden door deze op te delen in koopappartementen. Zo zou iedere bewoner een beetje kerkeigenaar worden en daarmee was de kerk verzekerd van het hoognodige onderhoud.
​
Transformatie
In 2003 werd de St. Vitus kerk na een ingrijpende transformatie opgeleverd. Hoewel de oorspronkelijke glorie van de kerk - het prachtige neogotische exterieur- niet al te zeer was aangetast, was het interieur aangepast aan de moderne behoeften, waarbij het historische erfgoed met zorg werd bewaard. De kerk had 32 appartementen gekregen, die allen verkocht waren.
Wonen in een kerk
​
Hoewel de kerk haar oorspronkelijke functie heeft verloren, blijft ze een plek houden in Bussum, door haar zichtbaarheid en door haar bewoners. Wonen in een rijksmonument betekent oog hebben voor verleden en toekomst: in 2023 werd bv door de toren helemaal in de steigers gezet voor restauratiewerkzaamheden.
Ook de komende jaren zullen restauratiewerkzaamheden nodig zijn, naast verdere verduurzaming (bij oplevering hadden de woningen een B-label). Bewoners van de kerk houden van ‘hun kerk’ en weten dat ze op een begeerde, maar complexe locatie wonen.